پیش نویس ها

این سؤال، برگرفته از روایتی است که ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می‌کند: «وقتی قیامت بر پا می‌شود خداوند به مالک دستور می‌دهد جهنم هفت‌گانه را روشن و شعله‌ور نماید و به رضوان دستور می‌دهد که بهشت هشت‌گانه را زینت کند؛ می‌فرماید ای میکائیل، صراط را بر روی جهنم پهن کن؛ به جبرئیل می‌فرماید ترازوی سنجش اعمال بندگان را زیر عرش نصب کن و صدا می‌زند ای محمد(ص)، امّت خود را برای حساب رسی نزدیک بیاور، در این هنگام خداوند دستور می‌دهد که بر روی صراط، هفت پل قرار دهند که طول هر پل، 17 هزار فرسخ است و بر هر پلی هفتاد هزار ملک ایستاده‌اند که از زنان و مردان این امت سؤال می‌کنند.

پرسش‌های ایستگاه‌های هفت‌گانه
 ایستگاه اوّل: از «ولایت و دوستی علی بن ابی طالب(ع) و دوستی آل پیامبر(ص)» می‌پرسند، اگر حق اهل بیت و امام علی(ع) را در دنیا به جا آورده باشد و با خود توشه‌ای در این امر به همراه داشته باشد، از روی پل مانند برق جهنده عبور می‌کند و رد می‌شود و کسی که اهل بیت پیامبر(ص) را دوست نداشت و مراعات آنها را در دنیا نکرده باشد با سر، سقوط می‌کند و وارد جهنم می‌شود، اگر چه کارهای نیکش به اندازه عمل هفتاد صدّیق[1] باشد.

ایستگاه دوّم: از «نماز» می‌پرسند؛ یعنی آیا به نماز، اعتقاد داشتی و خواندی؟ چگونه خواندی همراه با اخلاص بود یا برای ریا و خودنمایی؟

ایستگاه سوّم: از «زکات» می‌پرسند؛ یعنی آیا زکات مال خود را پرداخت نمودی و به نیازمندان دادی یا نه؟

ایستگاه چهارم: از «روزه» می‌پرسند؛ آیا روزه گرفتی؛ چگونه گرفتی؛ فقط تشنگی و گرسنگی کشیدی؛ یا تمام اعضا و جوارحت روزه داشت و به نتیجه روزه‌داری که تقوا بود[2] دست پیدا کردی یا نه؟
ایستگاه پنجم: از «حج» می پرسند؛ آیا با استطاعت و قدرت مالی و بدنی که خداوند به تو عنایت فرمود به زیارت خانه خدا رفتی یا نه؟

ایستگاه ششم: از «جهاد» می‌پرسند؛ آیا هنگامی که دین خدا در خطر بود به فرمان ولیّ خدا گوش کردی؛ به دفاع از دین خدا پرداختی، یا همانند خوارج و اهل صفین و نهروان، نافرمانی کردی و موجب شدی کرسی عدالت به دست نا اهلان بیفتد؟

ایستگاه هفتم: از «عدل» پرسش می‌شود؛ یعنی آیا با همه مردم حتی خودت به انصاف و مقتضای عقل و برابری برخورد کردی یا ظلم نمودی؟[3] اگر چیزی به همراه داشت و به سؤالات، جواب داد، از پل هفتم نیز مانند برق جهنده عبور می‌کند و اگر چیزی برای جواب دادن نداشت، عذاب و شکنجه می شود.[4]

روایات دیگری نیز به همین مضمون وارد شده است کی می توانند مؤید این روایت باشند. از جمله روایاتی که انس بن مالک از رسول خدا(ص) نقل می کن که ان حضرت فرمودند:«زمانی که روز قیامت می شود خداوند همه بندگانش را از اولین تا آخرین در مکانی بلند جمع می کند و صراط را بر لب جهنم نصب می کند، هیچکس از آن عبور نمی کند مگر اینکه برائت و امان نامه ای از امام علی(ع) داشته باشد.