پیش نویس ها

۵- سرعت پرواز پشه ها ۱٫۶ تا  ۲٫۴ کیلومتر در ساعت است.
۶- بدن پشه ها از سه قسمت سر، سینه و شکم تشکیل یافته است. پشه ها ۶ پای بند بند دارند و یک خرطوم (نیش).
۷- پشه ماده معمولا بزرگتر از پشه نر میباشد. خرطوم پشه ماده طویل تر بوده و مناسب مکیدن خون است. شاخک های پشه نر پر پشت و پر مو بوده اما شاخک های پشه ماده نخ مانند و دارای چند موی اندک است.
۸- طول عمر پشه نر در حدود یک هفته و پشه ماده ۷ تا ۱۰۰ روز می باشد.
۹- پشه ها جانورانی خونسرد می باشند بنابراین پشه های ماده قادرند در فصول سرد سال به خواب زمستانی فرو روند. حتی تا ۶ ماه.
۱۰- شکارچیان طبیعی پشه ها شامل خفاش ها، پرندگان، عنکبوت ها، سخت پوستان از جمله خرچنگ ها، ماهی ها و سنجاقک ها می باشند.
۱۱- پشه های نر و ماده برای تامین انرژی پرواز از شهد گلها و گیاهان تغذیه می کنند.
۱۲- پشه های نر هیچگاه از خون تغذیه نمی کنند و نیش نمی زنند.
۱۳- پشه های ماده به خون نیاز دارند اما نه برای تامین انرژی. پشه های ماده برای تولید و نمو تخم های خود نیاز به پروتئین موجود در خون دارد.
۱۴- همه گونه های پشه انسان را نمی گزند، برخی از پشه های ماده، پستانداران، برخی پرندگان، برخی اسب ها، برخی لاک پشتها و یا حتی قورباغه ها را به انسان ترجیح میدهند.
۱۵- خرطوم و  نیش پشه ماده از دو کانال مجزا تشکیل یافته، یک مجرای بزاقی و یک مجرا برای مکیدن خون.
۱۶- علت اینکه نیش پشه درد ندارد این است که نیش پشه بسیار دندانه دار بوده و با سوزن آمپول که سطحی هموار دارد متفاوت است. دندانه دار بودن نیش پشه سبب میگردد تا تعداد نقاط تماس آن با پوست بدن به حداقل رسیده و اعصاب حسی کمتری تحریک گردند.
۱۷- پشه ماده هنگام مکیدن خون از طریق بزاق خود یک ماده ضد انعقاد کننده خون ترشح می کند تا خون حین مکیدن لخته نگردد.
۱۸- پروتئین بزاق پشه موجب تحریک سیستم ایمنی بدن میگردد. خارش، تورم و قرمزی محل گزش به همین خاطر پدید می آید.
۱۹- پشه ماده در هر بار گزش ۵ میکرو لیتر خون می مکد. (یک میکرو لیتر معادل یک میلیونم لیتر است)
۲۰- پشه ماده در هر بار گزش بیش از ۲ برابر وزن خود خون می مکد. چنانچه گیرنده های شکم پشه ماده غیر فعال گردند، پشه آنقدر خون می مکد تا عملا منفجر شود.
۲۱- پشه ماده از طریق حسگرهای بویایی، حس بینایی و گیرنده های گرمایی هدف خود را شناسایی می کند.
۲۲- گیرنده های گرمایی پشه پرتوهای مادون قرمز ساطع شده از اجسام گرم  را حس می کنند.
۲۳- در حدود ۱۰۰ ترکیب فرار از بازدم و ۴۰۰ ترکیب شیمیایی از پوست انسان متصاعد میشود که پشه ها قادر به شناسایی آنها هستند.
۲۴- مهمترین این مواد دی اکسید کربن بازدم و اسید لاکتیک عرق می باشند. بنابراین پس از فعالیت بدنی که تولید این مواد افزایش می یابند شناسایی شما برای پشه ها آسانتر میگردد. مصرف غذاهای غنی از پتاسیم (مثل موز) و نمک نیز تولید اسید لاکتیک را افزایش می دهد. اسید اوریک، فنول و آمونیاک نیز در رده های بعدی قرار دارند.
۲۵- هنگامی که شما از حرکت باز می ایستید (هنگام خواب) غلظت دی اکسید کربن در اطراف شما افزایش می یابد و پشه ها آسانتر شما را ردیابی خواهند کرد.
۲۶- رطوبت، رنگ و تحرک در شما نیز در جلب پشه ها تاثیر گذار است. پشه ها به رنگ آبی علاقه مند می باشند. پوشیدن لباسهای تیره و مشکی با جذب بیشتر نور و انرژی گرمایی، پشه ها را بیشتر به سوی شما جلب می کند، برعکس لباس های روشن. هنگامی که شما حرکت می کنید پشه ها مطمئن می گردند شما زنده هستید بنابراین جذب شما می شوند. هر قدر که لباس تن شما با پس زمینه شما کنتراست بیشتری داشته باشد شناسایی شما توسط پشه ها آسانتر است.
۲۷- برخی شامپوها، صابون های معطر، عطر و اودکلن بوی طبیعی بدن شما را پوشانده و برخی آن را تشدید می کند. (مثل رایحه میوه ای و  عطر گلها)
۲۸- پشه ماده قادر است از فاصله ۳۰ متری بوی شما را حس کند.

​
۲۹- پشه ها تنها از فاصله ۱۰ متری قادرند شما را ببینند اما باز هم نمی توانند میان شما و یک بشکه ۲۲۰ لیتری و یا یک کنده درخت تمایز قائل شوند. از فاصله ۳ متری گیرنده های بسیار حساس گرمایی که روی شاخک ها واقع هستند دست بکار می شوند تا خون را در سطح پوست شناسایی کنند. هنگامی که رطوبت محیط بالا باشد دامنه عملکرد این گیرنده ها تا ۳ برابر حد معمول افزایش می یابد.
۳۰- ریسک گزیدگی توسط پشه در مردان بیشتر از زنان، در بزرگسالان بیشتر از خردسالان و در افراد چاق و تنومند بیشتر از افراد لاغر میباشد. (البته اگر تنها عامل دی اکسید کربن را به حساب آوریم)
۳۱- افرادی که گروه خونی شان O است بیشتر گزیده می شوند.
۳۲- فعالیت پشه ها در دمای ۲۶ درجه سانتی گراد به حداکثر خود رسیده و پشه ها در دمای پایین تر از ۱۰ درجه سانتی گراد غیر فعال می گردند.
۳۳- پشه ها در آب و هوا و مناطق گرمسیر در تمام طول سال فعال می باشند. همچنین جمعیت پشه ها در طول مناطق ساحلی بیش از نقاط دیگر است.
۳۴- سالانه ۳-۲ میلیون نفر در سراسر جهان توسط گزش پشه ها جان خود را از دست می دهند. پشه ها ناقلین بیماریهای مالاریا (توسط پشه آنوفل)، تب زرد، تب هموراژیک دنگ، ورم مغزی (آنسفالیت) و تب نیل غربی می باشند.
۳۵- ویروس HIV عامل بیماری ایدز نمی تواند توسط پشه ها انتقال یابد. چرا که این ویروس در بدن پشه ها مانند غذا هضم میگردد. همچنین ویروس HIV در گزش پشه به مقداری نیست که قادر باشد HIV را سرایت دهد. برای انتقال ویروس HIV از یک فرد آلوده به یک فرد سالم به ۱۰ میلیون پشه ماده نیاز است که همزمان فرد آلوده را نیش زده و متعاقب آن فرد سالم را نیش بزنند.
۳۶- تمام پشه ها به آب نیاز دارند تا چرخه زندگی آنها تکمیل گردد.
۳۷- چرخه زندگی پشه ها دارای دگردیسی کامل بوده و شامل چهار مرحله: تخم، لارو، شفیره و پشه بالغ می باشد. این چرخه ظرف ۲۰ تا ۳۰ روز کامل می گردد.
۳۸- پشه های ماده در هر بار تخم گذاری ۱۰۰ تا ۴۰۰ تخم می گذارند. و یک پشه ماده قادر است پیش از آنکه بمیرد ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تخم بگذارد.
۳۹- پشه ماده در چند مرحله تخمریزی فقط یکبار با پشه نر جفت گیری می کند. یعنی پس از اینکه یک بار تخم گذاری کرد دیگر نیاز ندارد با پشه نر جفت گیری کند و تنها به یک وعده خون دیگر نیاز دارد تا مجددا تخم گذاری کند. پشه ماده هر ۳ روز در میان می تواند تخمریزی کند.
۴۰- تخم های پشه ماده ابتدا سفید رنگ بوده اما پس از ۲۴ ساعت رنگشان به قهوه ای تیره و سیاه متمایل می گردد. پشه ماده تخم خود را معمولا روی سطح آب راکد می گذارد. اما ممکن است روی گِل و لای و یا هر چیزی که در مسیر آب باشد تخمریزی کند. اندازه هر تخم ۰٫۵ میلی متر است.
۴۱- تخم ها ۳-۲ روز طول می کشد تا به لارو تبدیل گردند. لارو پشه از طریق یک مجرای ریز که به سطح آب می آید تنفس می کند. لاروها از جلبک ها، میکروارگانیزم ها و ذرات ارگانیک موجود در آب تغذیه می کنند. در برخی از گونه های پشه، لاروها از یکدیگر نیز تغذیه می کنند. لاروها قادرند آب آلوده را کاملا فیلتر و تصفیه کنند. لاروها چهار مرتبه پوست اندازی می کنند تا به شفیره تبدیل گردند. لاروها یک تا دو سانتی متر طول دارند.
۴۲- لاروها پس از گذشت یک تا دو هفته به شفیره تبدیل می شوند. شفیره پشه تغذیه ندارد اما تحرک داشته و توسط دو مجرای شاخ مانند بنام سیفون تنفس می کند.
۴۳- لارو و شفیره پشه کاملا آبزی هستند اما پشه بالغ در خشکی زندگی می کند.


​۴۴- شفیره پس از ۳ روز به پشه کامل مبدل می شود. پشه بالغ پس از خارج شدن از پیله صبر می کند تا بدن و بالهایش کاملا خشک گردد تا بتواند پرواز کند.
۴۵- پشه های ماده و نر پس از ۵-۳ روز جفت گیری می کنند. پشه نر پس از جفت گیری مدت زیادی زنده نمی ماند.
۴۶- پشه ها در طی روز در محل های خنک، تاریک، مرطوب و محفوظ به استراحت می پردازند. به ویژه در میان پوشش گیاهی. و در عصر و غروب آفتاب برای تغذیه خارج می شوند.
۴۷- هر مکان و یا شیئی که آب را در خود نگه دارد و باعث تجمع آب گردد، محل مناسبی برای تخمریزی پشه هاست. محل های تخمریزی پشه ها می تواند: جوی آب، گلدان ها، زیر گلدانی ها، حفره درختان، سینی زیر کولر، جعبه کارتن، کف شور و چاهک ها، فلاش تانک توالت، سیفون گلویی زیر دستشویی، قوطی کنسرو، بشکه، حوضچه، استخر، گودال ها، باتلاق ها، آب انبارها، تایرهای مستعمل، ناودان ها و غیره باشد.

کنترل پشه ها:
۱- حذف و یا کاهش محل های تولید مثل و تخمریزی.
۲- استفاده از شکارچیان طبیعی پشه ها.
۳- نابود کردن پشه ها در مرحله لارو و یا بلوغ.
برای نابود ساختن لارو پشه ها می توان از حشره کشهای ویژه استفاده کرد. ریختن روغن در محل تخمریزی روی سطح آب لاروها را می کشد چرا که دیگر لاروها قادر به تنفس نمی باشند. استفاده از ماهی ها در حوضچه ها نیز بسیار موثر است.

سایر اقدامات:
۱- آب گلدان ها را یک روز در میان عوض کنید. اجازه ندهید در زیر گلدانی ها آب جمع شود.
۲- هر شیئی که بیرون از منزل شما قابلیت نگه داشتن آب را داراست، جمع آوری کنید مثل: کارتن ها، بطری ها، جعبه، قوطی کنسرو، تایرهای مستعمل و غیره. نشتی های شیرهای آب را شناسایی کرده و آن ها را تعمیر کنید. ظرف غذای حیوانات خانگی را نیز هر روز عوض کنید.
۳- گودال های زمین و حفره های درختان را با خاک و یا ملات پر کنید.
۴- شیروانی ها را وارسی کنید و از مسدود نبودن آنها اطمینان حاصل کنید.
۵- هر جایی که آب جمع می شود و راکد می ماند را حذف و یا تمیز کنید.
۶- روی قایق، سطل، بشکه ها، مخازن آب، تشت ها را کاملا بپوشانید و یا آنها را وارونه قرار دهید.
۷- آب استخر را یا کاملا تخلیه کنید و یا آب آن را با استفاده از کلر و تصفیه کننده ها کاملا تمیز نگه دارید.
۸- حوضچه ها را از ماهی پر کنید تا لارو پشه ها را بخورند.
۹- نصب توری بر روی پنجره ها و درها بسیار موثر است.
۱۰- از پوشیدن لباس های تیره و آبی رنگ خودداری کنید.
۱۱- هنگام خروج از منزل پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید.
۱۲- درون چاهک و کف شورها روغن بریزید.
۱۳- کاشتن گل های همیشه بهار و شمعدانی در باغچه خانه در دور کردن پشه ها موثر است.
۱۴- چمن ها را کوتاه نگه داشته و علف های هرز را بچینید. بوته ها و شاخ و برگ های اضافی گیاهان اطراف منزلتان را هرس کنید.
۱۵- مالیدن مخلوط روغن زیتون و وانیل و یا روغن اوکالیپتوس و یا نعناع به عنوان یک دفع کننده طبیعی پشه ها عمل خواهد کرد.
نکته: نسیم ملایم باعث میشود پشه ها نتوانند رد دی اکسید کربن بازدم شما را بگیرند بنابراین روشن کردن کولر و یا پنکه احتمال گزش پشه ها را بسیار کاهش می دهد.


​انواع وسایل کنترل پشه ها:
۱– اسپری های حشره کش: ترکیب اصلی آنها PYRETHOID ها می باشد که باعث کشته شدن حشرات می شود. هنگام استفاده از آنها رعایت این نکات توصیه می گردد:
* قبل از اسپری کردن آنها را خوب تکان دهید.
* پیش از استفاده از آنها کودکان، حیوانات خانگی به خصوص ماهی ها، افراد مسن و بیمار و بخصوص زن باردار را از محل دور کنید.
* روی ظروف آشپزخانه، آب و مواد غذایی را کاملا بپوشانید و مستقیما روی آنها اسپری نکنید.
* پس از اسپری کردن اتاق را ترک کنید و پس از ۱۰ دقیقه بازگردید.
* چنانچه دست و هر جای دیگر بدنتان با مواد حشره کش آلوده شد فورا آن را با آب و صابون بشویید.
* پس از اسپری کردن دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
* هرگز نزدیک شعله آتش، مواد اشتعال زا، سطوح داغ، لوازم الکتریکی و پریز برق اسپری نکنید.
* حشره کش ها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی خود قرار دهید.
* حشره کش ها را در محل خنک، خشک و دور از نور خورشید نگه داری کنید. هرگز آنها را در مجاورت منابع حرارتی، داروها و مواد غذایی نگه داری نکنید.
* قوطی حشره کش ها را سوراخ نکرده و یا در آتش نیاندازید.
* هنگام اسپری کردن  سیگار نکشید و از خوردن و آشامیدن مواد غذایی خودداری کنید.
* حشره کش ها را در مکان های با تهویه نامناسب بکار نبرید.
نکته: حشره کش ها نیز غیر از نابود کردن  پشه و یا مگس، موجب کشته شدن دیگر حشرات نافع نیز می گردند.
نکته: حشره کش ها سمی و سرطانزا هستند بنابراین تصور نکنید استنشاق آنها آسیبی به شما نمی رساند.
۲- سیستم های تبخیر کننده الکتریکی: ترکیب اصلی بکار رفته در آنها همان PYRETHROID می باشد. با حرارت دادن قرص، ژل و محلول حاوی حشره کش، ترکیبات کشنده و دفع کننده حشرات به تدریج در فضا منتشر می شود. در ۳ نوع قرص (مثل ویپ)، محلول و ژل موجود می باشند. کشنده و دفع کننده حشرات می باشند. نوع قرصی شکل آن برای ۱۰-۸ ساعت موثر است، نوع محلول و ژل آن برای ۴۵ روز (روزی ۱۰- ۸ ساعت)  موثر می باشند. هنگام استفاده از آنها رعایت نکات زیر توصیه میگردد:
* آنها را نزدیک محل خواب  و مواد اشتعال زا قرار ندهید.
* هنگامی که از آنها استفاده می کنید پنجره (دارای توری) را اندکی باز نگه دارید.
* با دستان مرطوب به آنها دست نزنید.



۳- حشره کشهای برقی: این حشره کش ها از لامپ های فلورسنت که از خود پرتوهای فرابنفش ساطع می کنند، حشرات را به سوی خود می کشانند. حشرات این نور را با نور خورشید و یا ماه اشتباه می گیرند. حشرات هنگام شب از نور ماه برای جهت یابی استفاده می کنند. همچنین پشه ها  تصور می کنند نور از سطح آب منعکس می شود. پشه ها از اشعه فرابنفش بازتاب یافته از سطح آب برای شناسایی محل تخمریزی استفاده می کنند.
این حشره کش ها دارای ترانسفورماتوری (ترانس) هستند که ولتاژ برق را تا ۲ هزار ولت افزایش می دهد. هنگامی که حشرات جذب اشعه فرابنفش این حشره کش ها می شوند به شبکه فلزی برخورد می کنند که باعث کامل شدن مدار الکتریکی گردیده و جریان الکتریسیته با ولتاژ بالا از میان بدن حشره عبور می کند و باعث منفجر شدن آن می شود. اما متاسفانه این دستگاه ها به غیر از پشه ها سایر حشرات نافع نظیر پروانه ها، بیدها و کفش دوزکها را نیز نابود می کنند و تنها ۲۰ درصد حشرات کشته شده را پشه ها تشکیل می دهند. همچنین ذرات متلاشی شده حشرات که حاوی باکتری ها نیز می باشند با منفجر شدن حشرات به فضای اطراف پراکنده شده و ایجاد آلودگی می کنند.
۴- دستگاه های فراصوتی: این دستگاه ها با تولید اصوات با فرکانس های بالا و یا تقلید صدای بال سنجاقک ها پشه ها را دور می کنند. اما در عمل بسیار بی تاثیر می باشند.

مراقبت های محل گزش:
۱- محل گزش را با آب و صابون بشویید.
۲- از خمیر جوش شیرین و آب روی محل گزش بمالید.
۳- گذاشتن یخ، مالیدن کرمهای کالامین و هیدروکورتیزون التهاب و تورم را کاهش می دهد.

منبع: Asemoni.com

فرستنده: مهدی مهدوی